Chấp hành nghiêm Nghị định số 137/2020/NĐ-CP ngày 27/11/2020 của Chính phủ quy định về quản lý, sử dụng pháo và phục vụ nhân dân đón Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 vui tươi, lành mạnh, an toàn; Ủy ban nhân dân xã Bình Đức khuyến cáo đến toàn thể cán bộ, nhân dân trên địa bàn một số điểm cần lưu ý trong sử dụng pháo, quy định về chế tài xử lý đối với các hành vi vi phạm về pháo và các tác hại của sử dụng pháo như sau:

1. Cách nhận biết về pháo

Nghị định số 137/2020/NĐ-CP quy định:

- Pháo nổ là loại pháo có chứa thuốc pháo nổ, khi sử dụng gây ra tiếng nổ;

- Pháo hoa nổ là loại pháo có chứa thuốc pháo nổ, thuốc phóng, thuốc pháo hoa, khi sử dụng gây ra tiếng rít, tiếng nổ và hiệu ứng màu sắc trong không gian;

Hai loại pháo này theo quy định bị nghiêm cấm nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng hoặc chiếm đoạt.

- Pháo hoa là sản phẩm có chứa thuốc pháo hoa, khi sử dụng “đốt” chỉ phát ra hiệu ứng âm thanh, ánh sáng, màu sắc trong không gian và đặc biệt là không gây ra tiếng nổ. Đối với loại pháo này, cơ quan, tổ chức, cá nhân có năng lực hành vi dân sự đầy đủ thì được sử dụng trong các trường hợp: Lễ, tết, sinh nhật, cưới, hỏi, hội nghị, khai trương, ngày kỷ niệm và trong hoạt động văn hoá, nghệ thuật.

2. Trách nhiệm của người dân

- Người dân không sản xuất, chế tạo, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép các loại pháo nổ, pháo hoa nổ.

- Chỉ được mua pháo hoa của các tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng được phép sản xuất, kinh doanh pháo hoa để sử dụng. Trường hợp mua, sử dụng pháo hoa của các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân không được phép kinh doanh thì sẽ bị xử lý hành chính; trường hợp nếu đốt pháo hoa tại nơi công cộng mà gây ảnh hưởng đến an ninh trật tự thì có thể bị xử lý hình sự về tội “gây rối trật tự công cộng”.

- Nếu phát hiện tổ chức, cá nhân sản xuất, chế tạo, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép các loại pháo phải kịp thời thông tin, trình báo với cơ quan Công an nơi gần nhất hoặc chính quyền địa phương nơi xảy ra vụ việc vi phạm.

3. Quy định về chế tài xử lý đối với các hành vi vi phạm về pháo

* Xử phạt hành chính:

Theo quy định tại điều 11 Nghị định số 144/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình thì:

- Hành vi che giấu, giúp người khác hoặc không tố giác hành vi chế tạo, sản xuất, mang, mua, bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép pháo thì bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.

- Hành vi sử dụng các loại pháo, thuốc pháo trái phép thì bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.

- Hành vi vận chuyển, tàng trữ  trái phép pháo, thuốc pháo hoặc nguyên liệu, phụ kiện để sản xuất pháo thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.

Theo Điều 8, Nghị định số 98/2020/NĐ-CP ngày 26/8/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng thì:

- Hành vi buôn bán pháo nổ trái phép sẽ bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng.

- Hành vi sản xuất pháo nổ trái phép sẽ bị phạt tiền gấp 2 lần mức tiền phạt đối với hành vi buôn bán, tức bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng.

* Truy cứu trách nhiệm hình sự:

- Theo quy định tại Điều 190 Bộ Luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) về tội “Sản xuất, buôn bán hàng cấm” quy định: “Người nào sản xuất, buôn bán pháo nổ:

+ Từ 06kg đến dưới 40kg thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

+ Từ 40kg đến dưới 120kg thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 5 năm đến 10 năm.

+ Từ 120kg trở lên thì bị phạt tù từ 8 năm đến 15 năm.

- Theo quy định tại Điều 191 Bộ Luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) về tội “Tàng trữ, vận chuyển hàng cấm” quy định: “Người nào tàng trữ, vận chuyển pháo nổ:

+ Từ 06kg đến dưới 40kg thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

+ Từ 40kg đến dưới 120kg thì bị phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 2 năm đến 5 năm.

+ Từ 120kg trở lên thì bị phạt tù từ 5 năm đến 10 năm.

- Đối với các hành vi sử dụng pháo trái phép (đốt pháo), tùy vào tính chất, mức độ vi phạm có thể bị xem xét, truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Gây rối trật tự công cộng” theo Điều 318 Bộ Luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), cụ thể: sẽ bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

4. Tác hại của sử dụng pháo

Pháo nổ gây ra rất nhiều những tác hại, ảnh hưởng trực tiếp đên con người như:

- Tàn pháo gây kích thích đường hô hấp

Nguyên liệu để làm pháo là thuốc nổ có thành phần chủ yếu là lưu huỳnh, bột than, muối nitrat (kali nitrat) hoặc kali clorat. Khi đốt pháo, ngoài các tiếng nổ đùng đoàng, tạch tạch, cùng ánh sáng nhiều màu, nhiều vẻ của pháo hoa còn có các đám bụi khói. Trong đó lưu huỳnh đioxit, nitơ đioxit là những chất có tính ăn mòn, tính axit và tính oxy hoá - khử rất mạnh. Chính các chất khí này khi hoà tan vào nước mưa sẽ tạo nên các đám mưa axit. Khi đốt quá nhiều pháo nổ mà gặp lúc không có gió, áp suất khí quyển thấp thì không có cách nào làm chobay tản đi nơi khác, sẽkích thích mạnh đường hô hấp khiến người ta ho, viêm phế quản.

- Pháo chứa thành phần gây dị ứng, mẩn ngứa

 Pháo có rất nhiều loại trong đó có những loại pháo ép dạng đồ chơi nguy hiểm có chứa hóa chất độc hại. Pháo đồ chơi này có dạng túi nilon nhỏ, bên ngoài có vẽ nhiều hình thù khác nhau, màu sắc hấp dẫn. Bên trong có chứa một loại chất bột màu trắng và 1 túi nhỏ hơn chứa chất lỏng màu hồng. Sau khi có tác động ngoại lực sẽ phát tiếng nổ làm cả 2 túi chất lỏng bị vỡ và gây mùi hôi khó chịu. Không ít trẻ em khi mua loại pháo đồ chơi này về dẫm bẹp, phát tiếng nổ đã bị dị ứng với hóa chất nói trên và mẩn ngứa khắp người.

- Viêm cuống phổi do hít phải tàn kim loại có trong pháo

Bụi khói pháo tuỳ thuộc thành phần phối chế thuốc pháo mà có thể khác nhau. Một lượng lớn khí lưu huỳnh đioxit, nitơ đioxit, cacbon đioxit, cacbon monoxit là những khí có hại cho sức khoẻ con người và bụi của các oxit kim loại. Khi đốt quá nhiều pháo nổ mà gặp lúc không có gió, áp suất khí quyển thấp thì không có cách nào làm cho bay tản đi nơi khác, sẽ kích thích mạnh đường hô hấp khiến người ta ho, viêm phế quản. Bên cạnh đó, tàn pháo có khả năng gây thắt khí quản. Vì thế mà bệnh hen suyễn có thể trở nên trầm trọng hơn nếu người ta hít phải kim loại này.

- Dễ gây sát thương

Khi làm pháo, khi vận chuyển, khi đốt, trong một số bước tiến hành nếu có sơ suất có thể làm nổ một lượng lớn thuốc pháo hoặc pháo thành phẩm, có thể gây thương vong lớn.

Ngoài ra khi đốt pháo, tiếng nổ đinh tai cũng gây tiếng ồn lớn, góp phần gây ô nhiễm âm thanh ở các thành phố. Khi đốt pháo bất ngờ có thể làm cho trẻ em, khách bộ hành kinh hoàng, gây tác động có hại cho trật tự công cộng.

Cũng chính vì những tác hại này mà việc sản xuất, quản lý và sử dụng pháo ở nước ta đã bị hạn chế rất nhiều. Hiện nay, căn cứ theo Nghị định 137/2020/NĐ-CP thì ngoài pháo hoa được sử dụng trong một số trường hợp thì những loại pháo nổ, thuốc pháo khác người dân không được sử dụng.

Như vậy, việc tàng trữ, vận chuyển, sản xuất, sử dụng pháo nổ không chỉ gây tác hại xấu đến sức khỏe mà còn phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Mọi cán bộ, người dân hãy nghiêm túc thực hiện các quy định về phòng chống các loại pháo nổ là góp phần đảm bảo trật tự an toàn xã hội, vì bình yên, hạnh phúc của nhân dân, xây dựng đời sống văn hóa, mừng Đảng, mừng xuân, đón năm mới tươi vui, an toàn và tiết kiệm. Người dân chỉ được sử dụng pháo hoa – loại pháo không gây ra tiếng nổ - trong dịp tết, sinh nhật, khai trương, kỷ niệm. Và đặc biệt, chỉ được mua loại pháo này tại các tổ chức, doanh nghiệp được phép sản xuất, kinh doanh pháo hoa.